အဘိဓါန္

A
Air
Air ဆိုတာ ေလကို ဆိုလိုမွန္း အားလံုးက သိၾကၿပီးသားပါ။ အားလံုးက ေလကို ႐ွဴ႐ိႈက္ရတယ္။ လူ တစ္ေယာက္ျခင္းအတြက္ ေလဟာ မရွိမျဖစ္ အေရးႀကီးတယ္။ ဗန္းစကားမွာေတာ့ give the air ဆိုတာ ခ်စ္သူကို စြန္႔လႊတ္ရတယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရျပန္ေရာ။ အဲဒီေတာ့ ခ်စ္သူဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ air (ေလ) ဆိုတာနဲ႔မ်ား အဓိပၸါယ္ခ်င္း သြားညီမွ်ေနမလားလို႔ ကၽြန္ေတာ္စဥ္းစားမိျပန္တယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ လူေတြ အသက္ရွင္ဖို႔ ေလဟာ အေရးႀကီးသလို ခ်စ္သူဟာလည္း မရွိမျဖစ္ လိုအပ္တယ္မဟုတ္လား။ ခ်စ္သူနဲ႔ ေလဟာ အခ်ိန္အဆခ်င္း တူႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေလဟာ ေနရာတိုင္းမွာ အလြယ္တကူ ရတယ္ေလ။ ခ်စ္သူေတြကို ေလလို႔ သေဘာထားရင္ ကၽြန္ေတာ့္ကို စိတ္မ်ားနာၾကမလား။

B
Backbone
႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း အဓိပၸါယ္ေလးပါ။ Back က ေနာက္ဘက္ ေက်ာဘက္ bone က အ႐ိုး။ အဲဒါကို ေပါင္းစည္း လိုက္ေတာ့ backbone ဆိုတာ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ကုိယ့္ကို ေနာက္ကေန မားမားမတ္မတ္ ေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့ ေငြေၾကး၊ အဖြဲ႔အစည္း၊ ၿပီးေတာ့ ဘာညာေပါ့။ ဗန္းစကားမွာေတာ့ ေနာက္ထပ္ အဓိပၸါယ္တစ္မ်ိဳး ရွိေသးတယ္။ Backbone ဆိုတာ သတၱိလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ခင္ဗ်ားမွာ သတၱိရွိရဲ႕လား။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ သတၱိမရွိဘူးဗ်ာ။ Backbone မရွိလို႔ေပါ့။ တခ်ိဳ႕လူေတြက Backbone ေကာင္းေတာ့ Backbone ေကာင္းၾကတယ္ဆိုပဲ။

C
Cheat
Cheat ဆိုတာ မ႐ိုးသားတာ၊ လွည့္ျဖားတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီစကားလံုးကို er ေပါင္းထည့္လုိက္လို႔ cheater ျဖစ္သြားရင္ေတာ့ လွည့္စားသူ၊ မ႐ိုးသားသူ ဆိုၿပီး ျပဳလုပ္သူ ျဖစ္မသြားပါဘူး။ ဗန္းစကားမွာ cheater ဆိုတာ မ်က္မွန္လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ နည္းနည္းစဥ္းစားၾကည့္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မ်က္လံုးေတြအေပၚမွာ ဖံုးအုပ္တဲ့ မွန္ဟာ cheat (လွည့္စားတယ္)ဆိုတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ား ဆက္စပ္ ပတ္သက္ေနသလဲ ဆိုတာကိုေပါ့။ နည္းနည္းေတာ့ ဆုိင္မယ္ ထင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အျမင္ ေတြမွာ အယူ၀ါဒ အေရာင္ေတြ စြန္းထင္းေနၿပီဆိုရင္ အရွိကို အရွိအတုိင္း မျမင္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ (ကုိယ့္စိတ္ ကိုယ္လွည့္စားၿပီး) အစြဲအလမ္းေတြနဲ႔ ပံုေဖာ္ ၾကည့္တတ္ၾကတယ္မဟုတ္လား။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ပကတိ ကို မျမင္ၾကပါဘူး။ ကုိယ့္စိတ္အစြဲကိုပဲ ျမင္ၾကတာပါ။



D
Dead
Dead ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ ေသတာကို ဆိုလိုမွန္း အားလံုး သိၾကၿပီးသားပါ။ ဒါေပမယ့္ ဗန္းစကား အုပ္စုထဲမွာ ေနာက္ထပ္ စကားလံုးတစ္ခု ကၽြန္ေတာ္သြားေတြ႔တယ္။ Dead heat တဲ့။ Dead က ေသတာ၊ heat က အပူ ဆိုၿပီး ေသသြားတဲ့ အပူလို႔ေတာ့ ျဖစ္မလာပါဘူး။ Dead heat ဆိုတာ ၿပိဳင္တူပန္း၀င္တာကို ဆိုလိုတာပါ။ ေလွႏွစ္စင္း ၿပိဳင္တဲ့အခါ၊လူႏွစ္ေယာက္ အေျပးၿပိဳင္တဲ့အခါ အတူတူ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ပန္း၀င္ျခင္းေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္က Dead ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလးကို သေဘာက်တာ။ Dead (ေသဆံုးၿပီ) ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ေအာင္ျမင္ျခင္းေတြေရာ၊ ႐ံႈးနိမ့္မႈေတြေရာ ျမင့္မားမႈေတြေရာ၊ နိမ့္က်မႈေတြေရာ အားလံုးဟာ ၿပိဳင္တူပန္း၀င္ၾကပါတယ္။

E
Eighty-six
ဗန္းစကားထဲမွာ eighty-eight တို႔ eight-six တို႔ ဆိုတာေတြဟာ အေတာ့္ကို ကတ္သီးကတ္သတ္ ႏိုင္ပါ တယ္။ Eighty-eight ရဲ႕ အဓိပၸါယ္က စႏၵရားတဲ့။ Eight-six ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ က်ျပန္ေတာ့လည္း ၈၆ မဟုတ္ျပန္ဘူး။ "ဘာမွ မရွိဘူး (nothing)" လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ တကယ္လို႔ တစ္စံုတစ္ေယာက္က ကၽြန္ေတာ့္ကို "ဘာရည္မွန္းခ်က္ေတြ ရွိပါသလဲ"လို႔ ေမးခဲ့မယ္ဆိုပါစို႔။ ကၽြန္ေတာ္က "86" လို႔ ျပန္ေျဖပါ မယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ၈၆ ခုေတာင္ ရွိတယ္လို႔ မယူဆေစခ်င္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုတဲ့ ေတေလမွာ ဘာဆို ဘာမွ လံုး၀ မရွိတာပါ။

F
Filthy
Filthy ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ "ညစ္ပတ္ယုတ္မာေသာ" လို႔ အဓိပၸါယ္ ေဆာင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စကားလံုးေတြရဲ႕ အသြင္ေျပာင္းမႈဟာ အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတယ္။ Filthy (ညစ္ပတ္ယုတ္မာေသာ) ဆိုတဲ့ စကားရဲ႕ေနာက္ကေန rich (ခ်မ္းသာ ႂကြယ္၀မႈ) ဆိုတဲ့ စကားလံုး ေပါင္းထည့္လုိက္ရင္ Filthy rich ဆိုတာ "အရမ္းကို အံ့ၾသဘနန္း ခ်မ္းသာတယ္"လို႔ အဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ စကားလံုး ကမၻာထဲမွာပဲ ရွိတာပါ။ တကယ့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း လူ႔ေလာကထဲမွာေတာ့ Filthy ညစ္ပတ္ ယုတ္မာတဲ့လူေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ေနာက္ကေန rich (ခ်မ္းသာႂကြယ္၀မႈ) ဆိုတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ ေပါင္းထည့္ လိုက္႐ံုနဲ႔ေတာ့ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားသြားလိမ့္မယ္ မဟုတ္ေပဘူး။ လူယုတ္မာဟာ လူယုတ္မာပါပဲ။

G
Green Light
Green ဆိုတာက အစိမ္းေရာင္၊ Light ဆိုတာက မီးေရာင္။ အဲဒီေတာ့ Green light ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ တည့္တည့္က "မီးစိမ္းျပ"တာပါ။ ဆင့္ပြား အဓိပၸါယ္ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ "ခြင့္ျပဳတာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးတာ" လို႔ ေျပာရမယ္ထင္တယ္။ မီးပိြဳင့္ေတြမွာဆိုရင္ မီးစိမ္းျပမွ ေမာင္းခြင့္ရတာ မဟုတ္လား။ အခုလည္း ဒီလိုပါပဲ။ Green Light ျပၿပီဆိုရင္ ခင္ဗ်ား (လုပ္ခ်င္ေနတာကို) လုပ္ေပေတာ့ပဲ။ ဒါေပမယ့္ Green ဆိုတဲ့ စကားလံုး တစ္လံုးတည္းဆိုရင္ အဓိပၸါယ္ သပ္သပ္ ရွိေသးတယ္။ ဗန္းစကားမွာ Green ဆိုတာ ပိုက္ဆံလို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ တိုက္ဆိုင္လုိက္ပံုမ်ားေနာ္။ Green Light (လုပ္ခြင့္ျပဳသည္) ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စကားႏွစ္လံုးမွာ Green (ပိုက္ဆံ)ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ေရွ႕က အရင္လာတာေနာ္။ ကတ္သီး ကတ္သတ္ဗ်ာ။ ဘာေတြမွန္းလည္း မသိဘူး။

H
High
High ဆိုတဲ့ စကားဟာ ျမင့္မားတာပါ။ တိုက္တာေတြ၊ သစ္ပင္ေတြ၊ ေတာင္ေတြျမင့္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ ရာထူးျမင့္မားရင္လည္း High ပဲ၊ ေငြေၾကး ခ်မ္းသာႂကြယ္၀မႈ ျမင့္မားရင္လည္း High ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဗန္းစကားမွာေတာ့ high ဆိုတာ "ယစ္မူးတာ"လို႔ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။ ေသရည္မူးတာမ်ိဳးေပါ့ေလ။ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ေနာ္။ "ျမင့္မားတာ" နဲ႔ "ယစ္မူးတာ" စကားလံုး တစ္လံုးတည္း ျဖစ္ေနရတယ္လို႔။ ဘယ္သူ ေတြကမ်ား အဲဒီ စကားလံုးေတြကို တြဲစပ္ထားပါလိမ့္။ တခ်ိဳ႕က အျမင့္ကိုတက္ရင္ မူးတတ္တယ္နဲ႔ တူပါတယ္။

I
ID
ID ဆိုတာဟာ (I ကိုေကာ D ကိုပါ ႏွစ္လံုးစလံုးကို စာလံုးႀကီးနဲ႔ ေရးရင္) Identity လို႔ ေခၚတဲ့ ပုဂၢလိက သတ္မွတ္ခ်က္ကို ဆိုလိုရာ ေရာက္ပါတယ္။ မွတ္ပံုတင္တုိ႔၊ ၀န္ထမ္းကတ္တို႔ စတဲ့ မိမိ ဘယ္သူဘယ္၀ါ ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသခံ အေထာက္အထား လက္မွတ္ဟာ ID ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ id ဆိုၿပီး ( i ကိုေရာ d ကိုပါ စာလံုးအေသးေတြနဲ႔ခ်ည္းပဲ) ေရးမယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ရဲ႕ မသိစိတ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ "အတၱ"လို႔ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကိုယ့္အတၱ (id) ဟာ ကုိယ္ ဘယ္သူလဲဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ (ID) ပါပဲ။

J
John
မိန္းမတစ္ေယာက္ကို အတိအလင္းမယူဘဲ အိမ္တစ္ေဆာင္ မီးတေျပာင္နဲ႔ စပြန္ဆာေပးထားတာကို John လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ John မွာ ေနာက္ထပ္ အဓိပၸါယ္တစ္မ်ိဳး ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ John ဆိုတာ "အိမ္သာ"တဲ့။ အိမ္ေတြ၊ ကားေတြ၊ ဟန္းဖုန္းေတြ စပြန္ဆာ လိုခ်င္တဲ့ ကေလးမေလးေတြ စဥ္းစား ၾကည့္ဖို႔ပါ။ "ငါတို႔ဟာ အိမ္သာေတြ ျဖစ္ေနၾကၿပီလား" လို႔။ အဲဒီေမးခြန္းေလး တစ္ခုေတာ့ ကုိယ့္ကိုယ္ ကုိယ္ျပန္ ေမးၾကည့္ေစခ်င္တယ္။

K
Kick back
Kick က ကန္သည္၊ back က ေနာက္ေက်ာဆိုေတာ့ ေက်ာကို ေျခေထာက္နဲ႔ ကန္တယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ ထြက္တယ္ မထင္ပါနဲ႔။ ဘာမွ မဆုိင္ပါဘူး။ Kick back ရဲ႕ အဓိပၸါယ္က "သက္ေသာင့္သက္သာရွိတာ၊ ဇိမ္က်တာ၊ အဆင္ေျပေျပ ေနရတာ" ကို ဆိုလိုတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ အဓိပၸါယ္တစ္မ်ိဳး ရွိေသး တယ္။ Kick ဆိုတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ back ဆိုတဲ့ စကားလံုးၾကားမွာ ဟိုက္ဖင္လို႔ ေခၚတဲ့ (-) တံုးအတို အမွတ္အသားေလး ထည့္လိုက္မယ္ ဆိုပါစို႔။ Kick-back။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ အဓိပၸါယ္က "လာဘ္ထိုးတာ" ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဟုတ္ကဲ့။ "လာဘ္ထိုးတာ" နဲ႔ "သက္သာတာ" ႏွစ္ခုၾကားမွာ တံုးတို (-) ေလးပဲ ကြာပါတယ္။

L
Low down
နိမ့္တာေတြ၊ က်တာေတြ ေလွ်ာက္ မစဥ္းစားပါနဲ႔။ ဒါက ဗန္းစကားဆိုေတာ့ အဲဒီလို တုိက္႐ိုက္အနက္ ေကာက္လို႔ မရဘူးေပါ့။ Low down မွာ နာမ္ (noun) သေဘာေဆာင္တဲ့ အဓိပၸါယ္နဲ႔ နာမ၀ိေသသန (adj) သေဘာေဆာင္တဲ့ အဓိပၸါယ္ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ Low down ဟာ (n) အေနနဲ႔ဆိုရင္ "အမွန္တရား၊ အခ်က္အလက္မွန္" လို႔ အဓိပၸါယ္ရၿပီး (adj) အေနနဲ႔ဆိုရင္ တရားမွ်တမႈ မရွိတာကို ဆိုလိုပါတယ္။ ေက်းဇူးျပဳ၍ Low down ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ႏွစ္ခါဆက္တိုက္ မရြတ္ဆိုၾကပါနဲ႔။

M
Monkey
သိတယ္မဟုတ္လား။ Monkey ဆိုတာ ေမ်ာက္ေလ။ ဘယ္ေတာ့မွ အၿငိမ္ မေနတဲ့အေကာင္၊ အာ႐ံု ေနာက္တဲ့အေကာင္။ ျမန္မာစကားအသံုးအႏႈန္းမွလည္း ေမ်ာက္ကို စိတ္မႏွစ္ၿမိဳ႕စရာအျဖစ္ သံုးႏႈန္းၾက တာပဲ မဟုတ္လား။ လင္ငယ္ေနတာကို ေမ်ာက္မထားတယ္တို႔၊ မသင့္ေတာ္တဲ့ သူက ေနရာ ရေနတာ ကိုလည္း "ဘုရားကား ေအာက္၊ ေမ်ာက္ကား အထက္" တို႔ ဆိုတဲ့ စကားပံုနဲ႔။ အေမရိကန္၊ အဂၤလိပ္ ဗန္းစကားမွာလည္း ေမ်ာက္ကို ႏွစ္ၿခိဳက္ၾကပံု မေပၚဘူး။ Monkey business ဆိုရင္ "မ႐ိုးသားတဲ့ အလုပ္" လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ အဲ Monkey clothes ဆိုရင္ေတာ့ ယူနီေဖာင္း၀တ္စံုကို ေခၚတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ ကေတာ့ အဲဒီ စကားလံုးႏွစ္ခု နီးနီးကပ္ကပ္ ရွိေနတာကိုၾကည့္ၿပီး သိပ္ကို အသည္းယားတာပဲ။

N
Number
နံပါတ္ေတြကို ေရတြက္ၾကည့္ရေအာင္။ Number One ဆိုတာဟာ ဗန္းစကားမွာ "ရာထူးအႀကီးဆံုးလူ၊ ထိပ္ဆံုးကလူ" လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ကုမၸဏီတစ္ခုမွာ ရာထူး အႀကီးဆံုးလူဟာ နံပါတ္၀မ္းေပါ့။ Number Two ဆိုရင္ေတာ့ ဒုတိယလူလို႔ မဆိုလိုေတာ့ပါဘူး။ "မစင္ စြန္႔တယ္"လို႔ပဲ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ၾကည့္စမ္း…
နံပါတ္တစ္ခု ကြာ႐ံုနဲ႔တင္ ေတာ္ေတာ္ အဓိပၸါယ္ေျပာင္းတယ္ေနာ္။ ႀကံဖန္ၿပီး ဂုဏ္ယူခ်င္ရင္ ဂုဏ္ယူလို႔ ေတာ့ ရတာေပါ့။ ခင္ဗ်ားတို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုးဟာ နံပါတ္၀မ္းေတြ မျဖစ္ၾကေပမယ့္ အားလံုး နံပါတ္တူးေတြ ျဖစ္ၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဘ၀မွာ Number One မျဖစ္ခ်င္ပါဘူးဗ်ာ။
တန္ဖိုးေလး နည္းနည္းတိမ္းေစာင္းသြားတာနဲ႔ အိမ္သာထဲ ေရာက္သြားမွာကိုး။



O
Old
Old ဆိုတာ အသက္ႀကီးတာ၊ အိုမင္း ေဟာင္းႏြမ္းတာကို ေခၚတာပါ။ Old နဲ႔ ေပါင္းစပ္ရတဲ့ အတြဲအဖက္ စကားလံုး အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုလိုက္ၿပီး အဓိပၸါယ္ေျပာင္းသြားတဲ့ ဗန္းစကားေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ Flame ဆိုရင္ မီးေတာက္မီးလွ်ံ မဟုတ္လား။ အဲဒါကို old နဲ႔ တြဲလုိက္ေတာ့ old flame ဆိုၿပီး "အိုမင္းသြားတဲ့ မီးလွ်ံ" လို႔ အဓိပၸါယ္မေဆာင္ပါဘူး။ Old flame ဆိုတာ ကိုယ္နဲ႔ မေပါင္းဖက္လုိက္ရဘဲ ကြဲသြားတဲ့ "ရည္းစားေဟာင္း"ကို ေခၚတာပါ။ (ရည္းစားဆိုတာဟာလည္း မီးေတာက္မီးလွ်ံ တစ္မ်ိဳးပဲ မဟုတ္လား) ေနာက္တစ္မ်ိဳးက old goat ပါ။ ဆိတ္အိုႀကီး မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ့္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ "အသက္ႀကီး လာတာနဲ႔အမွ် စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းတဲ့သူ" တဲ့။ ဆိုၾကပါစို႔ဗ်ာ။ အခု ခင္ဗ်ားမွာ ရည္းစားရွိေနၿပီဆိုရင္… အဲဒီ ရည္းစားနဲ႔ ေပါင္းျဖစ္မွာ၊ မေပါင္းျဖစ္ဘူးလား ဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး အေခၚအေ၀ၚေတြကို စဥ္းစား ထားၾကည့္ရေအာင္။ ခင္ဗ်ားရည္းစားနဲ႔ ကြဲသြားရင္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ သူဟာ မီးလွ်ံအိုတစ္ခု (old flame) ျဖစ္မယ္။ ခင္ဗ်ားရည္းစားနဲ႔ ယူျဖစ္ရင္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ သူဟာ ဆိတ္အိုႀကီးတစ္ေကာင္ (old goat) ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ကဲ ခင္ဗ်ား ကုိယ္တုိင္ကေရာ မီးေတာက္မီးလွ်ံလား၊ ဆိတ္လား။

P
Power
P နဲ႔စတဲ့ အဂၤလိပ္စကားလံုးေတြထဲမွာ Power ကို လူသိမ်ားပါတယ္။ Power ဆိုတာ ၾသဇာအာဏာ၊ ၿပီးေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား၊ ၿပီးေတာ့ စက္တစ္ခုခုကို သက္၀င္ လႈပ္ရွားလာေစတဲ့ အဖြင့္အပိတ္။ ေနာက္ သခ်ၤာမွာဆိုရင္ "ထိပ္ကိန္း"။ ေၾသာ္… ေမ့လို႔။ Horse Power ဆိုတာ ရွိေသးတယ္။ ၾသဇာအာဏာရွိတဲ့ ျမင္းကို ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ "ျမင္းေကာင္ေရအား"ကို ဆိုလိုတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္စဥ္းစားမိတာ တစ္ခု ရွိပါတယ္။ ၾသဇာအာဏာ (power) ဆိုတာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား (power) လိုပဲလို႔။ ခံႏိုင္ရည္၀န္အား တစ္စံုတစ္ရာ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ရွိရမယ္။ တိတိက်က် တုိင္းထြာထားတဲ့ စနစ္ ရွိရမယ္။ စည္းကမ္း တက် အသံုးျပဳႏိုင္မႈ ရွိရမယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ ေလာင္ကၽြမ္းႏိုင္တယ္။ ဓာတ္လုိက္ၿပီး ေသႏုိင္တယ္။ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏုိင္တယ္ေလ။ တခ်ိဳ႕ က်ျပန္ေတာ့လည္း သခ်ၤာထပ္ကိန္း (power) နဲ႔ တုိးပြားလာတဲ့ စား၀တ္ေနမႈ ဒုကၡေတြကို ရင္ဆုိင္ဖို႔ ဘ၀ကို ျမင္းတစ္ေကာင္ရဲ႕ ခြန္အား (Horse Power) နဲ႔ ႐ုန္းကန္ ၾကရတယ္။ ေၾသာ္ ေနာက္စကားလံုးတစ္ခု က်န္ေနေသးတယ္။ Power nap တဲ့။ "အားသစ္ေမြးဖို႔အတြက္ တစ္ေရး တစ္ေမာ အိပ္တာ" ကို ဆိုလိုတာပါ။ ကဲ ခင္ဗ်ားတို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တစ္ေရးတစ္ေမာေလာက္ အိပ္လုိက္ၾကဦးစို႔။ ျမင္းတစ္ေကာင္လို ႐ုန္းဖို႔ အတြက္ေလ။

Q
Question
Question လို႔ ဆိုတုိင္း "ေမးခြန္း" ကိုေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ Question of Money ဆိုတာ "ေငြသာ အဓိက" လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက… Question of How တဲ့။ "လုပ္နည္း ကုိင္နည္းက အေရးႀကီးတယ္" ဆိုပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ Question နဲ႔ စတဲ့ အဲဒီ စကားလံုးႏွစ္လံုးကို ထပ္တလဲလဲ ေရရြတ္ေနမိတယ္။ "ေငြသာ အဓိက" "လုပ္နည္းကိုင္နည္းက အေရးႀကီးတယ္"။ အဲဒီလိုနဲ႔ပဲ ကၽြန္ေတာ့္ဦးေႏွာက္ထဲမွာ Question (ေမးခြန္း)ေတြ အထပ္ထပ္ တိုးပြားလာျပန္ေလေရာ။

R
Roaring
Roaring ဆိုတာ အသံက်ယ္ေလာင္တာကို ေခၚတာပါ။ အဲဒါကလည္း တြဲစပ္တဲ့ စကားလံုးနဲ႔ လုိက္ၿပီး အဓိပၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းတတ္တာပဲ။ Roaring trade ဆိုတာက အစုလိုက္ အၿပံဳလုိက္ အမ်ားအျပား ေရာင္းခ်လိုက္ရတာကို ဆိုလိုတာပါ။ အခ်ီႀကီး ပြတယ္ေပါ့ေလ။ Roaring drunk ဆိုရင္ေတာ့ (drunk ဆိုတာ ကေတာ့ အရက္ေသာက္တာကို ဆိုလိုမွန္း အားလံုး သိၾကၿပီးသားပဲ) "အရက္မူးၿပီး ေသာင္းက်န္း ဆူပူတယ္" ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ေပါ့။ Roaring success ဆိုတာကလည္း အဲဒီသေဘာ ခပ္ဆန္ဆန္ပါပဲ။ Success ဆိုတာက "ေအာင္ျမင္မႈ" မဟုတ္လား။ အဲဒီေတာ့ Roaring success ဆိုတာ အႀကီးအက်ယ္ ေအာင္ျမင္မႈရတာကို ဆိုလိုတာပါပဲ။ ထူးဆန္းတဲ့ စကားတစ္လံုးေတာ့ ရွိေသးတယ္။ Roaring twenties တဲ့။ ဒီေနရာမွာ twenties (၂၀) ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားကို ဆိုလိုတာပါ။ ၁၉၂၀ ကေန ၁၉၂၉ ခုႏွစ္အတြင္း ကာလေတြဟာ သူတို႔ ၿဗိတိသွ်ျပည္သူ လူထုေတြအတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့စရာ ကာလေတြျဖစ္ခဲ့လို႔ အဲဒီ စကားလံုး "တြင္" ခဲ့တာ ဆိုပဲ။ ကဲ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့စရာ ကာလ ေတြကေကာ။ Roaring ဘယ္ေလာက္ျဖစ္မလဲ။ ten လား၊ twenties လား၊ thirties လား။

S
Snoot
Snoot ဆိုတာက ႏွာေခါင္းကို ေခၚတာပါ။ အသက္ရွင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ "ေလ" ကို ႐ွဴ႐ိႈက္ရတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေပါ့ေလ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ကုိယ့္ႏွာေခါင္းနဲ႔ကုိယ္ အသက္႐ွဴၾကရတယ္မဟုတ္လား။ ဒါေပမယ့္ snooty ဆိုတာကက်ေတာ့ "ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့သူေတြကို လုိက္ၿပီး မ်က္ႏွာလိုမ်က္ႏွာရ ဖားေနတဲ့လူ" လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ကုိယ့္ႏွာေခါင္း (snoot) နဲ႔ ကိုယ္ အသက္႐ွဴၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ျပန္ေတာ့ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့ လူေတြကို (snooty) လိုက္ဖားၿပီး အသက္႐ွဴၾကတယ္။ အသက္ရွင္သန္ပံု နည္းေတြကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတာေပါ့ေလ။

T
Twist
Twist ဆိုတာ ဗန္းစကားအေနနဲ႔ဆိုရင္ "ေကာင္မေလး ငယ္ငယ္၊ မိန္းမပ်ိဳေလး" တဲ့။ အဲဒီ စကားလံုးကို -ed ေပါင္းထည့္လုိက္ရင္ twisted ဆိုတာဟာ "နည္းနည္းေလး ႐ူးသြပ္တယ္" လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ အဲဒီ twist ကိုပဲ -er ေပါင္းထည့္လုိက္ေတာ့ twister ျဖစ္လာတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ "မုန္တုိင္း" တဲ့။ အဲဒီ စကားလံုး သံုးခုဟာ ဘာေၾကာင့္ ဆက္စပ္ေနရတာလဲ။ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္အထင္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ မိန္းမပ်ိဳေလးေတြဆိုတာ နည္းနည္းပါးပါးေလးေလာက္ေတာ့ ႐ူးသြပ္တတ္ၾကသူေတြလည္း ျဖစ္မယ္၊ ၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ "မုန္တုိင္း" ေတြလည္း ျဖစ္ေနၾကတယ္နဲ႔ တူပါတယ္။

U
Uncle
Uncle (ဦးေလး) ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ ကိုယ့္မိခင္ ဖခင္ရဲ႕ အစ္ကို (ဒါမွမဟုတ္) ညီကို ေခၚတာပါ။ ဒါက ေဆြမ်ိဳးစပ္တဲ့ သေဘာနဲ႔ေျပာရရင္ေပါ့ေလ။ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲ အလြတ္သေဘာနဲ႔ ေျပာရရင္ ကုိယ့္မိဘ ေတြရဲ႕ ရင္းႏွီးတဲ့ အမ်ိဳးသား မိတ္ေဆြေတြကိုလည္း ဦးေလးအရင္းအခ်ာလို သေဘာထားၿပီး Uncle John, Uncle Smith ရယ္လို႔ နာမည္ေရွ႕ကတပ္ၿပီး တ႐ိုတေသ ေခၚေလ့ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီဘက္ေခတ္ မွာေတာ့ "အန္ကယ္" ေခၚရတာေတြ သိပ္မ်ားတယ္။ အ႐ိုအေသေပးရတာေတြလည္း သိပ္မ်ားတာပဲ။ (ကုိယ့္မိဘနဲ႔ ရင္းႏီွးသူေတြလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔) ဟိုေနရာေရာက္ရင္လည္း "အန္ကယ္" ေခၚရ။ အ႐ိုအေသ ေပးရ။ ဒီေနရာ ေရာက္ရင္လည္း "အန္ကယ္" ေခၚရ အ႐ိုအေသေပးရနဲ႔။ ေနရာတိုင္းမွာ မိန္႔မိန္႔ႀကီး အ႐ိုအေသခံေနၾကတဲ့ "အန္ကယ္"ေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ Uncle ဆိုတဲ့ စကားလံုးတစ္လံုးတည္းရဲ႕ ဗန္းစကား အဓိပၸါယ္ကေတာ့ "(ခိုးရာပါပစၥည္း လက္ခံတဲ့) သူခိုးလက္ခံ" တဲ့။ ကၽြန္ေတာ့္ကို "အန္ကယ္" လို႔ ေခၚမယ္ ဆိုရင္ Uncle ေနာက္မွာ ကၽြန္ေတာ့္နာမည္ေလးေတာ့ တပ္ ေခၚေပးၾကပါဗ်ာ။

V
VIP
VIP ဆိုတာ Very Important Person ကို ဆိုလိုပါတယ္။ "အလြန္ အေရးႀကီးေသာ ပုဂၢိဳလ္" လို႔ အဓိပၸါယ္ ေလမလားပဲ။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးရွိေသးတယ္။ VIP နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ေလ။ VOP တဲ့။ အဲဒါကေတာ့ Very Ordinary Person ကိုေျပာတာပါ။ "ဘာမွမထူးျခားတဲ့ သာမန္လူပါ" တဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ စဥ္းစား မိတယ္။ လူလူခ်င္း အတူတူ အဲသည္လို ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ခြဲျခားလို႔ ရသလားလို႔။ ဘယ္သူေတြက အေရးႀကီး ေနၿပီး ဘယ္သူေတြကေတာ့ အေရးမႀကီးဘဲ ျဖစ္ေနရတာလဲ။ ဘယ္လိုအခ်က္အလက္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး လူတစ္ေယာက္ကို VIP လား VOP လား ခြဲျခားတာလဲဟင္။ သူစီးလာတဲ့ ကားကို ၾကည့္တာလား။ သူ ၀တ္လာတဲ့ အ၀တ္အစားကို ၾကည့္တာလား။ သူ႔ရဲ႕ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားမႈကိုလား။ သူ႔ ပိုက္ဆံလား။ ကၽြန္ေတာ့္ အတြက္ကေတာ့ အိမ္သာတြင္း ျပည့္လွ်ံေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ မစင္တြင္း ဆယ္တဲ့လူဟာ VIP ပဲ။ သူက အေရးႀကီးတယ္ေလ မဟုတ္ဘူးလား။ အင္း VIP ကို ေနာက္ေျပာင္ၿပီး ဖြင့္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္တစ္မ်ိဳး သပ္သပ္ရွိေသးတယ္။ Very Idiotic Person တဲ့။ "႐ူးေၾကာင္ေၾကာင္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး" လို႔ ေျပာတာပါ။ "ခင္ဗ်ားဟာ ဘယ္လို VIP မ်ိဳးလဲ" လို႔ တခ်ိဳ႕လူေတြကို လက္တို႔ၿပီး ေမးၾကည့္လုိက္စမ္းပါဗ်ာ။

W
Woman
Woe ဆိုတာက "ဒုကၡ" ပါ။ Man ဆိုတာကေတာ့ "လူ၊ ေယာက္်ား" ကို ေျပာတာပါ။ အဲဒီ စကားလံုး ႏွစ္လံုးကို ေပါင္းစပ္လုိက္ေတာ့ Woe(to)Man "ေယာက္်ားကို ဒုကၡေပးသူ" ျဖစ္လာပါတယ္။
အဲဒီ Woe + Man = Woman ဟာ "မိန္းမ" ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါပဲ။ အင္း မိန္းမ ဆိုတာဟာ ေယာက္်ား ေတြကို ဒုကၡေပးသူေတြပဲလား။


X
X
X ဟာ အနမ္းရဲ႕ သေကၤတပါ။ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ခ်စ္သူဆီကို စာေရးတဲ့အခါ စာရြက္ေပၚမွာ အနမ္းရဲ႕ သေကၤတ ေလး ထည့္ေပးလုိက္ခ်င္ရင္ "X" ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ေရးထည့္လုိက္႐ံုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းတာက X ဟာ ၾကက္ေျခခတ္ အမွတ္အသား၊ အမွား လကၡဏာလည္း ျဖစ္ေနေသးတယ္။ အနမ္းေတြသာ မွားယြင္းခဲ့ရင္ X ကို ႏွစ္ခါ ထပ္ေရးရမယ္ထင္ပါရဲ႕။ ခ်စ္သူရဲ႕ အက်ႌေနာက္ေက်ာမွာ "XX" လို႔ တံဆိပ္ မကပ္ခ်င္ပါဘူး။


Y
Yesman
ကုိယ့္ရဲ႕ အထက္လူႀကီး လုပ္သမွ်ကို "ဟုတ္ပါ့ ဘုရား" "မွန္ပါ့ ဘုရား" ဆိုၿပီး အၿမဲတမ္း လက္ညႇိဳးေထာင္ ေခါင္းညိတ္ လုပ္တတ္သူကို Yesman လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဘယ္ေတာ့မဆို Yes လုိ႔ပဲ ေျပာေနတတ္သူေပါ့။ ဒါျဖင့္ရင္ အထက္လူႀကီးေျပာတာကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ရဲတဲ့ လူကိုက်ေတာ့ေကာ No man လို႔ ေခၚဖို႔ ေကာင္းတာ ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ No man ဆိုတာက ("ဘယ္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ…" ဆိုတဲ့ အျငင္း သေဘာနဲ႔) လူတစ္ေယာက္မွ မရွိတာကို ဆိုလိုရာလည္း ေရာက္ေနပါတယ္။ ဟုတ္ပါရဲ႕။ ဘယ္ရွိႏိုင္မွာ လဲေနာ္။

Z
Zero-Sum Game
ၿပိဳင္ပြဲတစ္ခုခု (ဒါမွမဟုတ္) ကစားပြဲ တစ္ခုခုမွာ တစ္စံုတစ္ေယာက္ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ တျခားတစ္စံု တစ္ေယာက္က ႐ံႈးနိမ့္ေပးရတယ္ဆိုရင္ အဲဒါကို Zero-Sum Game လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ကစား၀ုိင္းမွာ ခင္ဗ်ားက ေငြတစ္သိန္း ႏိုင္လုိက္တယ္ ဆိုပါစို႔။ ဒါဆို အဲဒီေငြ တစ္သိန္းဟာ ခင္ဗ်ား လက္ထဲကို ဘယ္ကေန ေရာက္လာတာလဲ။ ရွင္းပါတယ္။ တျခား တစ္ေယာက္က ေငြတစ္သိန္းကို ဆံုး႐ံႈးေပးလုိက္ ရလို႔ေပါ့။ (တစ္ဖက္မွာ အႏုတ္လကၡဏာျပမွ ခင္ဗ်ားဆီမွာ အေပါင္းလကၡဏာ ျပလာ တာပါ) အႏုတ္နဲ႔ အေပါင္းကို ေခ်လိုက္ရင္ ဒီကစား၀ုိင္းတစ္ခုလံုးရဲ႕ ရလဒ္ဟာ "သုည" ပါပဲ။ ၂၁ ရာစုရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းဟာ "သုည" ဆီကို ဦးမတည္ေတာ့ဘူး။ ကစား၀ိုင္းထဲမွာ တစ္ေယာက္အေပၚက တစ္ေယာက္ အျမတ္ထုတ္ဖို႔ မဟုတ္ဘဲ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ညႇိႏိႈင္းျခင္းအားျဖင့္ ရလဒ္အသစ္ေတြ ထြက္ေပၚ လာေစဖို႔ပါ။ Zero-Sum Game ဟာ ေခတ္တံုးသြားၿပီဆိုတဲ့အေၾကာင္း မသိၾကေသးတဲ့ အတၱႀကီးသူ တခ်ိဳ႕ကို ေတြ႔ရင္ ေျပာျပလုိက္ၾကစမ္းပါဗ်ာ။ သူတို႔ေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ တျခားသူေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္႐ံႈးေပးေနရတာဟာ အဓိပၸါယ္ရွိရဲ႕လား။

မင္းခိုက္စိုးစံ